ข้อมูลบทความ
ปี 2014 ปีที่ 64 ฉบับที่ 2 หน้า 102-112
Title:
ฤทธิ์การต้านเชื้อจุลชีพของนํ้ามันหอมระเหยจากใบสาบหมาต่อเชื้อแบคทีเรียที่เกี่ยวข้องกับโรคฟันผุ และเชื้อราแคนดิดาที่พบในช่องปาก
Author(s):
พนิดา ธัญญศรีสังข์, ปิยฉัฏร ช่วยสีนวล, กฤติกา กูลแก้ว, จินดานุช พรหมสาขา ณ สกลนคร, พิชญ์ ศุภผล
Keyword(s):
ฤทธิ์การต้านเชื้อจุลชีพ, น้ำมันหอมระเหย, สาบหมา, เชื้อก่อโรคฟันผุ, เชื้อราแคนดิดา
Abstract:
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ในการทดสอบฤทธิ์ต้านเชื้อจุลชีพของน้ำมันหอมระเหยจากใบสาบหมาต่อเชื้อแบคทีเรียที่เกี่ยวข้องกับโรคฟันผุ และเชื้อราแคนดิดาที่พบในช่องปาก โดยทำการทดสอบความไวของสเตรปโตคอคคัส มิวแทนส์ แอคติโนมัยเซส วิสโคซัส แลคโทบาซิลลัส คาเซอิ แคนดิดา แอลบิแคนส์ แคนดิดา กลาบราตา แคนดิดา ครูซิไอ แคนดิดา ทรอปิคาลิส แคนดิดา พาราไซโลสิส และแคนดิดา ดับลิเนียนสิสต่อน้ำมันหอมระเหยโดยวิธีดิสก์ดิฟฟิวชัน รวมถึงการใช้กล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนชนิดส่องกราดเพื่อสำรวจการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างของเซลล์เชื้อจุลชีพเหล่านี้หลังการอบด้วยน้ำมันหอมระเหย จากการทดสอบพบว่าน้ำมันหอมระเหยจากสาบหมามีฤทธิ์ต้านเชื้อที่มีความเกี่ยวข้องกับการเกิดโรคฟันผุทั้งสามชนิดใกล้เคียงกับฤทธิ์ของคลอเฮกซิดีน กลูโคเนตความเข้มข้น 0.2 เปอร์เซ็นต์ โดยมีขนาดของโซนยับยั้งจากน้ำมันหอมระเหยต่อสเตรปโตคอคคัส มิวแทนส์ แอคติโนมัยเซส วิสโคซัส และแลคโทบาซิลลัส คาเซอิเท่ากับ 11.1±1.05 มิลลิเมตร 18.7±1.81 มิลลิเมตร และ 10.4±1.55 มิลลิเมตร ตามลำดับ ในขณะที่คลอเฮกซิดีน กลูโคเนตความเข้มข้น 0.2 เปอร์เซ็นต์ออกฤทธิ์ต้านต่อแคนดิดา กลาบราตา แคนดิดา ครูซิไอ แคนดิดา พาราไซโลสิส และแคนดิดา ดับลิเนียนสิสได้ดีกว่าน้ำมันหอมระเหย และไม่มีสารต้านจุลชีพตัวใดเลยที่สามารถออกฤทธิ์ต้านต่อแคนดิดา แอนบิแคนส์ได้ แต่น้ำมันหอมระเหยกลับมีฤทธิ์ต้านต่อแคนดิดา ทรอปิคาลิส (19.0±1.00 มิลลิเมตร) ได้ดีกว่าคลอเฮกซิดีน กลูโคเนตความเข้มข้น 0.2 เปอร์เซ็นต์ (11.0±0.00 มิลลิเมตร) เกือบ 2 เท่า ภาพจากกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนชนิดส่องกราดแสดงให้เห็นรูทะลุที่ผิวเซลล์ หรือการเปลี่ยนรูปร่างของเซลล์หลังการอบด้วยน้ำมันหอมระเหย การศึกษานี้แสดงให้เห็นว่าน้ำมันหอมระเหยจากใบสาบหมามีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อที่สัมพันธ์กับการเกิดโรคฟันผุ และเชื้อราแคนดิดาในช่องปากเกือบทุกสายพันธุ์ โดยเฉพาะแคนดิดา ทรอปิคาลิสโดยไปมีผลต่อผิวเซลล์ของเชื้อจุลชีพ