ข้อมูลบทความ
ปี 2004 ปีที่ 54 ฉบับที่ 1 หน้า 1-8
Title:
สภาวะสุขภาพช่องปากของผู้ป่วยไทยในเขตภาคเหนือที่ได้รับการฉายรังสีรักษามะเร็งบริเวณศีรษะและลำคอ
Keyword(s):
มะเร็งศีรษะและลำคอ, สถานะทางปาก, รังสีบำบัด
Abstract:
เป็นที่ทราบกันว่า การฉายรังสีรักษาโรคมะเร็งในบริเวณศีรษะและลำคอ มีผลกระทบต่อสุขภาพฟันและสุขภาพช่องปากของผู้ป่วย วัตถุประสงค์ของการศึกษานี้  เพื่อศึกษาถึงสภาวะช่องปากของผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคมะเร็งในบริเวณศีรษะและลำคอ ในเขตภาคเหนือตอนบนของประเทศไทย  และกำลังอยู่ในช่วงระหว่างการฉายรังสีรักษา  ผู้ป่วยมะเร็งบริเวณศีรษะและลำคอ  จำนวน  76 คน  ที่กำลังได้รับการฉายรังสีรักษาร่วมกับการได้รับ หรือไม่ได้รับเคมีบำบัด  ได้รับการตรวจเพื่อบันทึก  จำนวนฟัน ผุ ถอน อุด  สภาวะอวัยวะปริทันต์  สภาวะของเนื้อเยื่อช่องปาก  และสุขอนามัยช่องปาก  นอกจากนี้ ผู้วิจัยได้ตรวจสภาวะการติดเชื้อแคนดิดา อัตราการไหลของน้ำลาย  และระยะของการอ้าปากกว้างสุด  ผลการวิจัยพบว่า ค่าเฉลี่ยของฟันผุ ถอน อุด เท่ากับ  3 ค่าเฉลี่ยดัชนีคราบจุลินทรีย์เท่ากับ  1.38  ผู้ป่วยร้อยละ  48.7  และ  36.8  มีภาวะเนื้อเยื่ออักเสบในช่องปาก  และ  สภาวะการติดเชื้อแคนดิดา  ตามลำดับ  โดย  แคนดิดาอัลบิแคนส์ เป็นชนิดที่พบบ่อยที่สุด  ผู้ป่วยร้อยละ  23.7  มีภาวะ ปากแห้ง  และ  ร้อยละ  32.9  มีการอ้าปากได้จำกัด  โดยรวม ร้อยละ  45.6  ของผู้ป่วยควรได้รับการอุดฟันเนื่องจากมีฟันผุอย่างน้อยหนึ่งซี่  ร้อยละ  38.2  มีฟันที่สมควรจะได้รับการถอนก่อนการฉายรังสีอย่างน้อยหนึ่งซี่  และร้อยละ  51.5  ของผู้ป่วยควรได้รับการรักษาโรคปริทันต์  โดยสรุป  ผลงานวิจัยชี้ว่าการดูแลรักษาฟันและสุขภาพช่องปากก่อนการฉายรังสีรักษาของกลุ่มผู้ป่วยในการศึกษานี้ยังมีไม่เพียงพอ