ข้อมูลบทความ
ปี 2017 ปีที่ 67 ฉบับที่ 4 หน้า 307-320
Title:
ผลกระทบของซีเมนต์ต่ออัตราการอยู่รอดและภาวะแทรกซ้อนของครอบฟัน: การประเมินผลทางคลินิก 10 ปี
Keyword(s):
อัตราการอยู่รอด, ภาวะแทรกซ้อน, ซีเมนต์เรซิน, ครอบฟัน
Abstract:
ซีเมนต์กรด-เบส มักทำให้เกิดการรั่วซึมระดับจุลภาคระหว่างผิวฟันและวัสดุบูรณะ ในขณะที่ซีเมนต์เรซินชนิดโฟร์เมตาเอ็มเอ็ม เอทีบีบีสามารถป้องกันการรั่วซึมระดับจุลภาคบริเวณรอยต่อระหว่างผิวฟันและวัสดุบูรณะ การรั่วซึมระดับจุลภาคส่งผลต่อความแนบสนิทและการยึดอยู่ของวัสดุบูรณะ ซึ่งส่งผลต่ออัตราการอยู่รอดและภาวะแทรกซ้อนของงานทันตกรรมประดิษฐ์ชนิดติดแน่นได้ งานวิจัย
นี้เป็นการศึกษาย้อนหลังเพื่อดูผลของชนิดซีเมนต์ต่ออัตราการอยู่รอดและภาวะแทรกซ้อนได้แก่ ฟันผุที่เกี่ยวข้องกับครอบฟัน การตายของเนื้อเยื่อใน และครอบฟันหลุด ภายหลังการยึดครอบฟัน 5 ถึง 10 ปี ในการศึกษานี้แบ่งประเภทซีเมนต์เป็นสองกลุ่มคือ ซีเมนต์กรด-เบส (ซิงค์ฟอสเฟต ซิงค์โพลีคาร์บอกซีเลต หรือกลาสไอโอโนเมอร์) และซีเมนต์เรซิน (โฟร์เมตาเอ็มเอ็มเอทีบีบี) เรียกผู้ป่วย 159 คนที่ใส่ครอบฟันอย่างน้อยหนึ่งซี่ในช่องปาก รวมทั้งหมด 583 ซี่ ซึ่งได้รับการรักษาจากนิสิตบัณฑิตศึกษา ภาควิชาทันตกรรมประดิษฐ์ คณะทันตแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ระหว่างปี พ.ศ. 2548 ถึง 2553 นำมาตรวจประเมินการอยู่รอด หมายถึงครอบฟันยังอยู่ใช้งาน
ได้ในช่องปากไม่ถูกถอนหรือทำ ครอบฟันใหม่ ตรวจและบันทึกภาวะแทรกซ้อนกรณีพบฟันผุที่เกี่ยวข้องกับครอบฟัน การตายของเนื้อเยื่อใน หรือครอบฟันหลุด วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติแคปลาน-ไมย์เออร์ตามด้วยสถิติล็อก-แรงค์เพื่อเปรียบเทียบอัตราการอยู่รอดและภาวะแทรกซ้อนระหว่างซีเมนต์ ที่ระดับนัยสำคัญ.05 ผลการศึกษา พบอัตราการอยู่รอดของครอบฟันที่เวลา 5 และ 10 ปี เมื่อใช้ซีเมนต์กรด-เบสเท่ากับ ร้อยละ 92.2 และ 67.0 ส่วนซีเมนต์เรซินชนิดโฟร์เมตาเอ็มเอ็มเอทีบีบีเท่ากับ ร้อยละ 95.5 และ 87.1 ตามลำดับ ส่วนอัตราการเกิดภาวะแทรกซ้อนฟันผุที่เกี่ยวข้องกับครอบฟัน การตายของเนื้อเยื่อใน และครอบฟันหลุดเมื่อใช้ซีเมนต์กรด-เบส เท่ากับร้อยละ 12.5 7.3 และ 4.4 ส่วนซีเมนต์เรซินชนิดโฟร์เมตาเอ็มเอ็มเอทีบีบี เท่ากับร้อยละ 1.4 2.4 และ 0.0 ตามลำดับ มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญของอัตราการอยู่รอด (p=.023) ฟันผุ (p=.001) และครอบฟันหลุด (p=.008) เมื่อใช้ซีเมนต์ต่างชนิดกัน สรุปผลการทดลอง ครอบฟันที่ยึดด้วยซีเมนต์เรซินชนิดโฟร์เมตาเอ็มเอ็มเอทีบีบี ที่สามารถสร้างรอยต่อที่ปราศจากการรั่วซึมระหว่างตัวฟันกับสิ่งประดิษฐ์ได้ ให้การใช้งานที่ยาวนานกว่า และพบภาวะแทรกซ้อนน้อยกว่า